ทำอย่างไรจึงจะสนุกกับการคิด
โดย ภก.ประชาสรรณ์ แสนภักดี M.P.H. CMU
ผู้จัดการศูนย์ฝึกอบรมภูมิปัญญาสู่สากล

       การจะคิดให้สนุก กับสนุกในการคิดนั้น จะต้องเข้าใจ พื้นฐานเรื่องการคิดกันก่อน ว่าการคิดมันคือ อะไร จากนั้นแล้วค่อยมาดูว่า คิดอย่างไรให้สนุก และจะสนุกกับการคิดได้อย่างไร
       คำถามพื้นๆ ก็คือ เราจะต้องเริ่มจากคำถาม ทาสผู้ซื่อสัตย์ทั้ง 6 ประกอบด้วย What When Who Why Where How เพราะนี้คือพื้นฐานของการคิดอย่างสนุก และสนุกกับการคิด
       What อะไร : เราจะต้องคิดเรื่องอะไรบ้าง จึงจะสนุก และน่าสนใจ ในการเสียเวลาคิด นี่คือคำถามแรกที่เราจะต้องตอบ เราจะสนุกกับการคิดในเรื่องที่เราสนใจ ดังนั้นวันนี้ต้องเริ่มค้นหาสิ่งที่เราชอบหรือตัวเองชอบก่อนอื่น เลยว่าแท้จรริงเราชอบ เรื่องอะไร เช่นบางคนชอบคอมพิวเตอร์ ก็ลองคิดเรื่องนั้น เรื่องนี้เกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ลองดู รับรองสนุกแน่ คิดแล้วหาคำตอบไม่ได้ก็จะได้ไป หาคนที่รู้ ยิ่งได้ไปคุยกับคนที่คอเดียวกัน (Who) ยิ่งจะสนุกไปใหญ่ แค่คำถาม What ก็สนุกแล้ว ใช่ไหมครับ เรียกว่ามีหลักในการคิดเริ่มจาก คิดอะไร แต่ก็ขอฝากสักนิดหนึ่งว่า เรื่องที่คิด What นั้นก็ขอให้เป็นเรื่องที่สร้างสรรค์ ไม่ใช่เรื่องที่ทำให้คนอื่น รวมทั้งตัวเองต้องเดือดร้อน หรือมานั่งทนทุกข์ทรมานหลักจากการคิด
       When คิดเมื่อใด : เราจะสนุกกับการคิดก็เมื่อมีบรรยากาศรอบๆ ดี การคิดก็จะสนุก และสนุกในการคิด แต่ในสังคมปัจจุบัน มันเป็นเรื่องยากที่เราจะหาบรรยากาศที่ลงตัวสำหรับการคิด ผู้เขียนจึงขอแนะนำให้พยายามคิดในทุกๆ สถานการณ์ จนเกิดความเคยชิน เช่น กำลังนั่งรอรถที่ป้ายรถเมล์ เข้าคิดที่ธนาคาร รอจ่ายเงิน Aeon อะไรต่างๆ เหล่านี้ จะช่วยให้เราเพลิน ไปกับการคิด แต่ไม่ใช่คิดมากนะ หากเราฝึกได้อย่างนี้ เรียกว่า Anytime Anywhere เราก็สำเร็จ ในการคิดแน่นอน ขอให้พยายามคิดบ่อยๆ เอาเรื่องที่สนใจ ไปคิดในทุกๆ ที่ แล้วเราก็จะเป็นผู้ที่มีความคิดลื่นไหลตลอดเวลา ความคิดดีๆ มักจะเกิดขึ้นในเวลาที่ไม่ได้ตั้งใจ หากเป็นไปได้อาจจะต้องพกสมุดบันทึกเล่มเล็กๆ ไว้ใกล้ๆ ตัวด้วยก็จะเป็นการดี เพื่อใช้ในการจับความคิด
       Who ใคร : เรื่องของใคร ในที่นี้ผู้เขียนหมายถึงมุมมองต่างๆ เช่น คิดถึงใคร จึงจะสนุก คิดกับใคร จึงจะสนุก แต่หากจะดีลองคิดดูให้ดีว่า เราคือใคร เราเป็นใคร หรือเราอยากจะเป็นใคร แค่เพียงคิเรื่องใครก็สนุกสนาน ไม่หยุดแล้ว เพราะคนที่เราเข้าไปเกี่ยวข้องด้วยมีจำนวนมากมาย แต่หากจะดี ลองศึกษาการใครในแบบของบัณฑิต ดูนะครับ บัณฑิต มักจะคิดในทางบวก คิดสิ่งที่ดีๆ คิดแบบก้าวหน้า ส่วนคนที่ยอมแพ้อะไรง่ายๆ ก็จะคิดแต่ปัญหา คิดแบบเชิงลบ หาแต่อุปสรรค การคิดเลยไม่สนุก ทำให้หยุดคิดเอาง่ายๆ แทนที่จะคิดไปข้างหน้า เลยนำพาให้ติดกับของความคิด วนอยู่กับปัญหา ลองเปลี่ยนคนคุยด้วยใหม่ หาคนที่คุย หรือคิดแตกต่างจากเรา แล้วเราจะรู้ความ ยังมีความคิดอื่นๆ ที่แตกต่างหลากหลายไปจากตัวเรา
       Why ทำไม : การตอบคำถามสำคัญให้ได้ก่อนอื่นๆ ก่อนที่จะไปทำอะไรก็ตาม ก็คือ เราจะคิดไปทำไม ทำไมจะต้องสนใจเรื่องของความคิด หากตอบโทย์ข้อนี้ได้ เราก็ย่อมจะทุ่มเทเวลา แรงใจให้สนุกกับการคิด ต้องจำไว้เสมอว่า คนเราใช้ความคิดทุกวัน คนสองคนแตกต่างกันที่สิ่งที่เขากำลังคิด และวิธีการของเราที่ใช้ในการคิด รวมทั้ง การจัดการความคิดของเขา ว่าเขาสามารถจัดการความคิดได้อย่างมีคุณภาพ เป็นระบบขนาดไหน เพราะหากเขาสามารถจัดระบบการคิดได้อย่างดี การจะนำเอาความคิดดีๆ มาสู่การปฏิบัติก็ย่อมจะเกิดขึ้นได้นั่นเอง สำหรับผู้เขียนแล้ว หากถามว่าคิดไปทำไมให้ยุ่งสมอง คำตอบก็คงจะอยู่ที่ว่า เราไม่ต้องลงทุน จ่ายเงินในการคิด ดังนั้น จงคิดเมื่อมีโอกาส คิดให้มาก คิดให้เป็น และที่สำคัญคิดให้ใหญ่ (Think Big) เพื่อจะได้มีชีวิตที่ยิ่งใหญ่ ยืนอยู่ในสังคมแบบไม่ได้ด้อยกว่าใคร ท่านหละหาคำตอบได้หรือยังว่า จะคิดไปทำไม (แค่คิดเรื่องการคิดไปทำไมก็เริ่มสนุกแล้วใช่ไหมครับ)
       Where ที่ไหน : คิดที่ไหน ผู้เขียนเคยถูกถามคำถามที่หลายคนอาจจะยังไม่เคยถูกถาม มีพี่ๆ ท่ทำงานในหน่วยงานเดียวกันถามผู้เขียนว่า มีวันไหน หรือช่วงเวลาไหนไหมที่ผู้เขียน ไม่ได้คิดอะไร หรือว่า คิดเรื่องนั้น เรื่องนี้อยู่ตลอดเวลา (anytime anywhere) เพราะทุกครั้งที่พี่ๆ เห็นผู้เขียนขึ้นเวทีบรรยาย มักจะมีเรื่องราวใหม่ๆ มาแลกเปลี่ยนเรียนรู้เสมอ ดังนั้นหากท่านต้องการจะเป็นนักคิดที่มีความสนุกกับการคิด ท่าจะต้องคิดทุกที่ ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน มองออกไป แล้วคิดในเรื่อง ที่มองเห็น หากเป็นเรา จะเป็นอย่างไร ตั้งคำถามทุกที่ที่เราไป อย่างนี้ เราจะเป็นคนเก่งเรื่องของความคิดได้
        บทสรุปในเรื่องของความคิด คิดอย่างไรให้สนุก จึงอยู่ที่ วันนี้เราเข้าใจเรื่องความคิดดีพอหรือยัง เราเห้นศักยภาพของการคิดหรือยัง โดยเฉพาะพลังแห่งการเปลี่ยนแปลง เราสามารถจะเปลี่ยนแปลงชีวิตทั้งชีวิตของตัวเราเอง ด้วยการเปลี่ยนแปลงความคิดของเรา
       หากเราสามารถผ่านกำแพงความคิดเบื้องต้นเหล่านี้ไปได้ เราก็พร้อมที่จะก้าวไปสู่การคิดให้สนุก และการสนุกกับการคิดได้ไม่ยากนัก และหากเราสนุกกับการคิดแล้วก็อย่าง ลืมชวนคนรอบข้างหันมาให้ความสำคัญกับการคิดด้วย เพือสังคมจะได้มีคนคิดเก่งกันเยอะๆ ประเทศไทยจะได้เป็นประเทศของคนที่มีความคิดดีๆ สร้างนวัตกรรมใหม่ๆ ให้กับประเทศชาติ และสังคมโลก
       สนใจแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เรื่องของความคิด หรือประเด็นการพัฒนาความคิด e-mail แลกเปลี่ยนกับผู้เขียนได้โดยตรง ที่ prachasan@prachasan.com หรือฝากข้อความไว้ในเว็บบอร์ดของ www.prachasan.com

Glocalization Training Center
e-mail : glocalization@thailand.com
Fax : 0-4332-4071
Mobile : 0-1661-8579
copy right © 2003-2004