ทิศทางแสงกับการถ่ายภาพ
(Light Direction)

เรียบเรียงโดย ภก.ประชาสรรณ์ แสนภักดี (freelance photographer)
ผู้จัดการศูนย์ฝึกอบรมภูมิปัญญาสู่สากล (Glocalization Training Center)
รองประธานชมรมถ่ายภาพ จังหวัดขอนแก่น
web site ชมรมถ่ายภาพจังหวัดขอนแก่น http://thai.net/photokk

          การถ่ายภาพบุคคล แสง(Light) เป็นสิ่งที่มีความสำคัญมากเพราะแสงจะช่วยให้ภาพมีสีสัน ตามที่เราต้องการ แสงสามารถสร้างอารมณ์ให้กับภาพที่ออกมากได้ เวลาในการถ่ายภาพ จึงเป็นสิ่งที่จะต้องเรียนรู้และเข้าใจ การถ่ายภาพยามเย็น ยามเช้า การถ่ายภาพ ตอนเที่ยงวัน สถานการณ์ที่แตกต่าง ช่างภาพ จะต้องเข้าใจ เลือกมุมเลือกเลนส์ที่เหมาะสม เพื่อให้ได้ภาพ ออกมาดี
          บทความตอนนี้จะนำเสนอเรื่องของทิศทางของแสงและการแก้ไข ปัญหาเมื่อแสงไม่เอื้อต่อการถ่ายภาพ

การถ่ายภาพบุคคล ควรจะให้แสงเข้ามาทางด้านหลังของแบบ เพื่อให้ได้เงาภาพ และนางแบบไม่ตาหยี ที่สำคัญ แสงที่ส่องบริเวณเส้นผมจะเกิดเป็น Rim Light ให้ภาพที่สวยงาม เช่น กรณีภาพตัวอย่างผู้เขียนกำหนดให้แสงเข้าด้านหลัง ของตัวแบบทำให้นางแบบสบายตา อยู่ในอารมณ์ ผ่อนคลาย (Relax) แสงที่เข้าทางด้านหลังควรจะให้เป็นแสงเฉียงเข้า ในทิศเหนือเฉียงๆ 45 องศา กำลังพอดี จะได้ภาพที่สวยงาม

หลายคนเคยได้ยินว่า การถ่ายภาพย้อนแสงจะทำให้หน้าดำ ก็ลองไปฝึกถ่ายดูผู้เขียนถ่ายหลายร้อยภาพ ก็ไม่เห็นหน้านางแบบ ดำสักครั้ง คนที่หน้าดำเป็นช่างภาพต่าง หากที่หันหน้าเข้าหาแดด

นี่ก็อีกภาพที่นางแบบหันหลังให้กับแดด จะเห็นว่าภาพออกมาแสดงขอบแขนของนางแบบชัดเจน แถมได้เงาอันเกิดจากผนังอาคาร ที่อยู่ในร่มทำให้เป็นสีเทาๆ อ่อนๆ ตัวนางแบบดูเด่นขึ้นอย่างมาก ดังนั้นการถ่ายภาพในลักษณะนี้แทนที่ภาพจะดูหน้าดำย้อนแสง เรากลับได้ภาพที่สวยงาม เนื่องจาก อุณหภูมิของสี และแสงเป็นสภาพที่ลงตัว ท่านที่ต้องไปถ่ายภาพบุคคล ที่มีสภาพแสงช่วงเช้าหรือ บ่ายๆ ที่แสงเข้าด้านหลังสามารถประยุกต์ เทคนิด เรื่องทิศทางแสงไปใช้ได้ ให้แสงเข้าด้านหลัง เฉียงๆ เยื้องๆ ไปทางด้านข้าง แล้วช่างภาพเดินรอบเพื่อหาฉากหลังที่ให้แสงอ่อนๆ เหมือนในภาพ (ภาพนี้เพื่อเปิดใบหน้า หรือสร้างเงา แววตาอาจจะต้องใช้แผ่นสะท้อนแสง Reflector ช่วยด้วย)

ภาพนี้ถ่ายตอนเช้าๆ ก่อนหนึ่งโมงเช้า แสงจะดูอุ่นๆ และแข็งมากๆ ส่วนของใบหน้าที่อยู่ในเงาจะดูเป็นสีที่อมสีฟ้าๆ บางครั้งอาจจะต้องใช้แสงแฟลชช่วยด้วย เพื่อให้ได้ภาพ ที่สวยงาม การให้แสงเข้าทางทิศข้างๆ เยื้องไปข้างหลัง นางแบบ จะช่วยให้ได้แสง Rim Light หรืออาจจะเรียกว่าเป็น hair light ได้ เส้นผมของนางแบบที่ถูกแสง จะให้สีสันที่สวยงาม นี่คือ การถ่ายภาพ โดยให้แสงด้านข้าง จากทางด้านหลัง แต่หากหันหน้านางแบบเข้าไปยังทิศทางแสงโดยตรง จะไม่ได้ภาพในลักษณะ นี้ ลองไปฝึกถ่ายภาพแบบแสงเข้าด้านข้างดูนะครับ

นี่คือ ตัวอย่างภาพที่นางแบบ นายแบบหันหน้าเข้าหาแสงแบบเต็มๆ ตกลงหน้าไม่ดำแน่นอนสำหรับช่างภาพ แต่คนหน้าดำ ก็คือ บัณฑิต ต้องใช้ครีมกันแดดเยอะหน่อย หากต้องการพัฒนาสู่การเป็นมืออาชีพ ต้องระวังอย่าให้ภาพนี้ออกมาแบบนี้ ประเภทหันหน้าเข้าแดดเต็มๆ ตามองไม่เห็น ตาหยีเพราะแสงเข้าตาบัณฑิต ลองหมุนรอบหาทิศทางแสงใหม่ดู จะได้ภาพ ที่สวยงามมากขึ้น

ด้วยสภาพแสงแดดในยามเช้าที่มีความแตกต่างกันมาก ทำให้ได้ภาพที่มี ความเปรียบต่างๆ Contrast สูง โดยเฉพาะญาติที่ยืนกันอยู่ในร่ม บัณฑิตชุดครัยสีขาวยืนอยู่ในแดด แบบนี้ก็ถ่ายได้นะ สวยงามด้วย นี่คือ เรื่องของแสงล้วนๆ ว่าเราจะคุมมันได้หรือไม่ หากเราคุมในเรื่องของแสงได้แล้ว ที่เหลือ คือคุณภาพ แต่หากเราไม่เข้าใจเรื่องของแสง ทิศทางของแสดง ก็ย่อมนำไปสู้การได้ภาพ ที่ไม่สมบูรณ์ คอมพิวเตอ์ ก็ไม่สามารถแก้ไขได้

บทสรุปเรื่องแสง
1) ให้สนใจเรื่องของช่วงเวลาที่ถ่ายภาพ เวลาที่เหมาะคือ ก่อน 10.00 น. และ หลัง 15.00 น. จะให้แสงที่สวยงาม
2) ทิศทางของแสงที่ตกลงไปบนใบหน้าของแบบ ควรจะเป็นทิศทางจากข้างหลัง ไม่ควรจะให้แสงส่องโดยตรง
3) เลิกความเชื่อที่ว่า ถ่ายภาพย่อนแสงแล้วหน้าจะดำ

เทคนิคหรือความรู้เพิ่มเติม
    หากผู้ที่สนใจความรู้หรือเทคนิคการถ่ายภาพเพิ่มเติม ก็สามารถ e-mail สอบถามแลกเปลี่ยนกับผู้เขียนได้ dmindmap@yahoo.com หรือลงทะเบียนเรียน หลักสูตร การถ่ายภาพระดับมืออาชีพ กับทางศูนย์ฝึกอบรมภูมิปัญญาสู่สากล ยังมีองค์ความรู้ และประสบการณ์อีกมากมายให้เรียนรู้

contact : glocalization@thailand.com